میزان هزینه ساخت بازی سوال خیلی از کارفرماها و همینطور بعضی بازیسازان برای قیمتگذاری هست.
در این مقاله سعی میکنیم به زبان ساده و قابل درک برای همه، هزینههای ساخت یک بازی رو بررسی کنیم.
فرآیند ساخت و توسعه یک بازی پیچیدهست، و هزینه اون به معیارهای زیادی بستگی داره. مهمترین معیار، پیچیدگی و گستردگی بازی هست.
هزینه ساخت بازیها در این مقاله به دلار، و برحسب منبع عنوان شده. پیشنهاد ما برای تبدیل به تومان، در نظر گرفتن ۲ تا ۳ هزار تومان، به ازای هر دلار (براساس هزینهها و قیمت نیروی کار داخلی در سال ۱۳۹۸ – آیندگان بدانند قیمت دلار هم اکنون ۱۲ هزار تومنه!) هست.
بازیهای مختلفی به شکل تفننی، AAA (بازیهایی که از همه نظر نمره A میگیرن) یا MMO (بازیهای آنلاین با تعداد بازیکن زیاد) وجود دارند. و هزینه ساخت اونها به طرز شگفتآوری تفاوت داره. به عنوان مثال، ساخت بازی Flappy Bird میتونه بین صفر تا ۵۰۰ دلار، و بازی GTA 5 چیزی حدود ۲۶۵ میلیون دلار هزینه داشته باشه.
خب ببینیم بر چه اساسی این برآوردها انجام شده.
توی این مقاله ما به شرح هزینههای زیر خواهیم پرداخت:
- توسعه، حقوق مدنظر برای یک تیم توسعه.
- نرمافزار، لایسنس نرمافزارها و اطلاعات مورد نیاز برای توسعه.
- مالکیت معنوی، خرید حق استفاده از برندها، اشخاص معروف، مجموعههای بازی و …
- خرید ابزار و لوازم درست برای توسعه.
- رشد هزینه ساخت بازی براساس میزان پیچیدگی و گستردگی.
خب شروع کنیم؟
حقوق یک تیم توسعه
طراحان بازی. این افراد به ایدهها زندگی میدن، قوانین بازی و محتوا رو تعریف میکنن و میسازن. وجود طراح بازی، مشابه مدیر پروژه در توسعه یک نرمافزار، یا کارگردان یک مجموعه فیلم هست.
در پروژههای کوچک، وظیفه طراح بازی میتونه بین بقیه اعضای تیم تقسیم بشه. اما در پروژههای متوسط و بزرگ، شما نیاز دارید که یک طراح بازی اختصاصی، یا حتی یک تیم متخصص طراحی بازی (طراح غولها، طراح مرحله و …) داشته باشید.
برنامهنویسان بازی. برای استفاده از موتورهای بازیسازی مثل Unity3D یا Unreal، شما باید برنامهنویسان #C یا ++C استخدام کنید.
اگر قصد دارید که بازیتون رو برای پلتفرمهای مختلف (اندروید، IOS، پلیاستیشن، وب و …) بدون استفاده از موتور بازیسازی منتشر کنید، پس نیازه برنامهنویسانی که توی هر پلتفرم به طور مجزا تخصص دارن پیدا کنید.
اگر نیاز دارید توی بازیتون، بازیکنها با هم بازی کنن، در ارتباط باشن و یک محل ذخیره اطلاعات داشته باشن، پس باید سمت سرور رو هم برای بازی توسعه بدیم، تا بازیکنها عملا تحت اینترنت بازی کنن.
گرافیک و انیمیشن. انواع مختلف گرافیک مثل سهبُعدی، دو بُعدی و رابط کاربری (دکمهها، صفحه اصلی و …) وجود دارند. برای یک نتیجه عالی، شما باید توی هر زمینه متخصصین خودش رو جذب کنید. برای بعضی از پروژهها ممکنه یک طراح گرافیک دو بُعدی، یک طراح رابط کاربری، طراح آیکون و مدلساز سهبُعدی داشته باشیم.
انیماتورها نقشی کلیدی دارن. معمولا در انیمیشنهای دو بُعدی یا سهبُعدی تخصص دارن. لطفا دقت داشته باشین که هر کدوم از انواع انیمیشن ۲D و ۳D خصوصیات و ذات منحصر بفرد دارند. پس نمیشه از متخصص ۲D توقع کار ۳D داشت و بالعکس.
برای پروژههای کوچک، یک متخصص میتونه ترکیبی از این نقشها رو ایفا کنه. در یک پروژه واقعی توسعه بازی، معمولا ۲ تا ۱۰ گرافیست و طراح انیمیشن مورد نیاز هست.
برای افکتها و جلوههای بصری، باید استخدام یک متخصص ویژوال افکت (VFX) رو در نظر داشته باشید. بعضا بهشون آرتیست یا انیماتور چندرسانهای گفته میشه، که ترکیبی از نقشهای طراح گرافیک و انیماتور هست.
برای پروژههای سهبُعدی، همچنین ما نیاز به یک طراح فنی (technical) داریم. کسی که نوشتن شیدرها (shader)، تنظیم تکسچرها و نمایش اونها روی کارتهای گرافیکی مدرن رو انجام میده.
طراح صدا. صدا در همه بازیهای کامپیوتری، موبایل و ویدئویی استفاده میشه. البته شما میتونید از صداهای آماده و پیشساخته استفاده کنید. میتونید صداها رو رایگان پیدا کنید یا بخرید که هزینههای این کار ممکنه تا ۵۰۰ دلار تفاوت داشته باشه.
البته برای یک پروژه جاهطلبانه، ترجیح میدیم که صداها و موسیقیها رو از ابتدا بسازیم. این به ما اجازه میده که خلاقیت بیشتری به خرج بدیم و بازیکن رو بیشتر جذب بازی کنیم.
تست و خطایابی
تست و خطایابی یک بخش بسیار مهم در فرآیند ساخت بازی هست. متخصصین کیفیت سنجی (QA engineer) وظیفه دارند تا عملکرد، تغییرات، امنیت و بهینگی یک بازی رو تست کنند. اونها مطمئن میشن که همه پیشنیازها در نظر گرفته شده و خطاها و باگها قبل از انتشار بازی رفع شده.
یک اشتباه بسیار متداول اینه که مدیر پروژه، برنامهنویس یا مشتری میتونه وظیفه یک تستکننده رو انجام بده. تصور کنید که چندین هزار دلار سرمایه برای ساخت یک بازی گذاشتین، اما اون بازی رو یک ورژن خاص اندروید، که ۳۰ درصد کاربران ازش استفاده میکنن اجرا نمیشه. یا مدل درآمدزایی بازیتون طوری باشه که کاربران بتونن خیلی راحت ازش بگذرن و شما بدون درآمد بمونید. یا توی مرحله ۴۴، شما نتونید غول رو به خاطر وجود یک خطا و باگ، شکست بدید.
نرمافزار، لایسنس نرمافزارها، و اطلاعات مورد نیاز برای توسعه
نرمافزار. برنامهنویسها در صورت امکان از نسخههای رایگان نرمافزارها به جای نسخه پولی استفاده میکنن، البته اگر عملکرد مشابه نسخه پولی داشته باشن. بیشتر اوقات این حالت اتفاق نمیافته و شما باید ۳D Max، Maya، Photoshop و پلاگینهای اونها که بعضا نیاز دارید رو بخرید. به عنوان مثال نسخه حرفهای Unity3D ماهانه ۱۲۵ دلار هست.
دقت داشته باشید که هر پلتفرم و فروشگاه (فروشگاه اپل، گوگل و ویندوز) نیاز به خرید لایسنس داره. پلتفرمها ابزار و لوازم خاصی هم نیاز دارن.
سرویسها. اغلب توسعهدهندگان بازی از سرویسهای آماده مثل نقشه گوگل، وبهاستینگ یا ارتباط آنلاین استفاده میکنند. اما نسخه تجاری اونها هزینه داره.
قالب، پلاگین، و کتابخانهها. تعداد بسیار زیادی کتابخانه و پلاگین وجود داره که توسعه بازی رو سریعتر، کمهزینهتر و قابل پیشرفتتر میکنن. بسیاری از اونها رایگان و حتی متنباز (open source)، اما بعضیاشون پولی هستن.
به عنوان مثال برای توسعه یک پروژه واقعیت مجازی، بهتره که کتابخانه Vuforia رو خریداری کنیم. نسخه رایگان اون هم وجود داره اما همه ویژگیها رو برای ساخت یک پروژه بزرگ نداره.
کپیرایت. شامل تصاویر، موسیقی و …
مالکیت معنوی. خرید حق استفاده از برندها، اشخاص معروف و …
آیا دوست دارید که یک بازی با شخصیت مثلا بتمن یا سوپرمن داشته باشید؟ متاسفانه نمیتونید بدون پرداخت حق مالکیت معنوی، به شکل قانونی این کار رو بکنید. همین شرایط برای استفاده از برندها، افراد معروف و … وجود داره.
خرید ابزار و لوازم درست برای توسعه
برای توسعه
مطمئنا شما باید دستگاههای نینتندو، اندروید، آیپد، پلیاستیشن و هر دستگاه دیگهای که قصد دارید برای اون بازی بسازید رو بخرید. همینطور دستگاههای واقعیت مجازی (VR).
اگر بازی شما باید روی آیفون تا نسخه ۵ اجرا بشه، به این معنیه که نیاز دارید گوشیهای آیفون ۵،۶،۷،۱۰ و X رو داشته باشید و بازیتون رو روی اونها تست کنید.
برای تولید محتوا
برای تولید محتوا، نیاز به ابزار دارید. به عنوان مثال برای ضبط حرکات بدن، به ابزار و یک استودیو برای ضبط نیاز دارید. در مواردی ممکنه شما نفراتی رو برای این کار استخدام کنید یا خودتون برید پشتک وارو بزنید.
هر چه بازی پیچیدهتر و گستردهتر و هر چه محتوای بیشتری داشته باشه (مراحل، ماموریتها، غولها، عملکردها و …)، تعداد افراد، منابع و زمان بیشتری نیاز دارید.
رشد هزینه ساخت بازی، براساس میزان پیچیدگی و گستردگی
ساخت یک بازی چقدر طول میکشه؟ ساخت و توسعه یک بازی ممکنه از یک ماه تا چند سال طول بکشه. شما باید هزینه تیم توسعه، حقوق مالکیت و استفاده، دستگاهها و نرمافزارها رو جمع کنید تا هزینه درست رو به دست بیارید. بنابراین یک بازی میتونه برای یک نسخه ساده با امکانات محدود ۵۰۰ دلار و برای یک بازی ویدئویی ماجراجویی اکشن تا ۳۰۰ میلیون دلار هزینه داشته باشه.
برای کوچکترین پروژه، شما میتونید یک برنامهنویس و یک گرافیست که وظایف انیماتور و مدلساز رو انجام بده استخدام کنید. اگرچه هر چه نیازها رشد کنن، اندازه تیم، هزینهها و پیچیدگی پروژه به شدت رشد میکنند. بذارید دلایل رو دقیقتر بررسی کنیم.
نوع تیم
یک بازی کوچک نیازمند یک یا دو برنامهنویس هست. شما حتی میتونید خودتون کدنویسی کنید یا یک نفر به شکل پروژهای براتون انجام بده.
لطفا توجه کنید که هرچه بازی بزرگتر باشه، نیروی کار بیشتر نیاز هست. برای یک بازی با اندازه متوسط، شما به ۳ یا ۴ برنامهنویس، یک مدیر پروژه و یک متخصص کیفیت سنجی نیاز دارید. وقتی تعداد اعضای تیم از ۵ نفر بیشتر بشه، شما همچنین نیاز دارید که یک دفتر کار اجاره کنید.
طراحی بازی
همین حالت برای طراحی بازی نیز صدق میکنه. اگر بازی کوچک باشه، کارفرما، برنامهنویس و مدیر پروژه با هم روی قوانین، مراحل و ویژگیها بحث میکنن. اما همینطور که بازی گسترش پیدا میکنه، شما نیاز به مستندسازی دقیق، یک متخصص طراحی بازی و خیلی چیزهای دیگه دارید تا تیم با هم هماهنگ باشه.
توسعه ابزارها از ابتدا
یک بازی ساده مثل یک داستان تعاملی، میتونه با یک موتور بازیسازی کوچک ساخته بشه. اگرچه برای بقیه بازیها ممکنه شما یک موتور بازیسازی موجود رو تغییر بدید یا موتور مخصوص خودتون رو از ابتدا بنویسید.
یک پروژه کوچک میتونه توی دو یا سه ماه انجام بشه. اما با افزایش میزان پیچیدگی، زمانها هم میتونه به سال تبدیل بشه.
استفاده از سرویسها
پیادهسازی یک سرویس برای پلتفرم موبایل ممکنه ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول بکشه. اما در مقابل، استفاده از ۳ پلاگین و هماهنگی اونها، ممکنه تمام روز یا حتی چند روز زمان ببره. بعضی اوقات پلاگینها با هم سازگار نیستن و نیاز به زمان بسیار زیادی برای رفع مشکل خواهند داشت.
افزایش تعداد و کیفیت گرافیک
مثال بعدی که باعث افزایش ناگهانی هزینههای توسعه، در حین افزایش خطی در پیچیدگی و گستردگی میشه، گرافیک هست.
با رشد اندازه گرافیک، نیاز به فشردهسازی و بهینگی افزایش پیدا میکنه. همین حالت برای کیفیت هم هست. اگر ما گرافیکی با کیفیت عالی میخوایم، باید از روشهای بهینهسازی پیچیده (هم برای حجم، هم عملکرد بهینه) در پلتفرمهای مقصد استفاده کنیم. قطعا این فرآیندها طولانیتر از روشهای ساده خواهند بود.
تغییر اندازه سرور
برای کارهای ابتدایی ما از یک سرور ساده یا سرویسهای آماده استفاده میکنیم. اما اگر نیاز بیشتری دارید، باید سرور اختصاصی خودتون رو داشته باشید و رشد اون رو مدیریت کنید.
کُد بیشتر، تلاش بیشتر، برنامهنویس بیشتر
هر چه کُد بیشتری بنویسید، پیچیدگی اون بیشتر میشه. ساختن یک ویژگی با اندازه X ممکنه Y ساعت در شش ماه اول توسعه زمان ببره.
بعد از یک سال، یک ویژگی جدید با همون اندازه X میتونه تا ۸ برابر بیشتر زمان ببره. به این خاطر که هرچه پروژه بزرگتر میشه، زمان بیشتری برای توسعه و نگهداری نیاز داره. سیستمهای تجزیه و تحلیل (Analytics)، خروجی گرفتن، تست و خطایابی و بهینهسازی باید برای هر مجموعه جدیدی از تغییرات در نظر گرفته بشن.
سیستم کیفیت سنجی. سیستمهای جمعکننده
ما میتونیم یک پروژه کوچک رو اجرا کنیم و به شکل دستی تست و خطایابی کنیم. اما با رشد پروژه، پیچیدگی و اهمیت تست کردن بخشهای مختلف هم رشد میکنه. ما نیاز داریم سیستمی بسازیم که پیادهسازی سرور، اپلیکیشن یا وبسایت رو ساده کنه. تست خودکار و اتوماتیک میزان پیچیدگی و هزینه رو افزایش میده.
پلتفرم بیشتر، پیچیدگی بیشتر
اگرچه Unity3D یک موتور بازیسازی با قابلیت پشتیبانی از چند پلتفرم (cross-platform) هست، اما شما باید با در نظر گرفتن همه پلتفرمها، پایه پروژه خودتون رو گسترش بدید.
نمونههایی از رابطه بین هزینه و پیچیدگی
ما در اینجا ۱۵ بازی معروف رو براساس هزینه توسعه مقایسه میکنیم. بازی Flappy bird رو به عنوان یک بخش کامل در نظر میگیریم.
بازی | بخشها | هزینه (دلار) |
Flappy bird | ۱ | ۳۰۰ |
۲۰۴۸ | ۲ | ۵۰۰ |
Agar.io | ۵ | ۸۰۰۰ |
Clicker Heroes | ۵۰ | ۶۰۰۰۰ |
Subway Surfers | ۵۰ | ۵۰۰۰۰ |
Soccer Stars | ۱۰۰ | ۳۰۰۰۰۰ |
Angry Birds Rio | ۵۰۰ | ۱۰۰۰۰۰ |
Match 3 | ۶۰۰ | ۱۰۰۰۰۰ |
Poker Room | ۹۰۰ | ۲۰۰۰۰۰ |
HearthStone | ۱۰۰۰ | ۳۰۰۰۰۰ |
Hay Day | ۲۰۰۰ | ۵۰۰۰۰۰ |
PokemonGo | ۳۰۰۰ | ۶۵۰۰۰۰ |
Clash of Clans | ۱۰۰۰۰ | ۱۲۰۰۰۰۰۰ |
Call of Duty: Modern Warfare | ۲۰۰۰۰ | ۵۰۰۰۰۰۰۰ |
GTA V | ۱۰۰۰۰۰ | ۲۶۵۰۰۰۰۰۰ |
در این نمودار، خط افقی پیچیدگی بازی، و خط عمودی هزینه ساخت را نمایش میدهد.
در پایان لطفا نظرات خودتون رو با ما در میون بذارید.